Ryzyko kredytowe – czym jest? Jak je zmniejszyć?

Każda instytucja finansowa, udzielając środków swojemu klientowi – czy to w formie kredytu czy pożyczki – ponosi ryzyko finansowe związane z niespłaceniem zobowiązania. To ono w zasadniczy sposób wpływa na decyzję o przyznaniu środków i określenie warunków ich spłaty. My, jako potencjalni kredytobiorcy, powinniśmy znać parametry, według których bank będzie nas oceniał.

Ryzyko kredytowe – co to jest?

Najprostsza definicja ryzyka kredytowego mówi, że jest to prawdopodobieństwo nie wypełnienia przez kredytobiorcę bądź kontrahenta zobowiązań finansowych, które na nim spoczywają, łącznie z niedopełnieniem zobowiązań kontraktowych. Jest to zatem wskaźnik, który określa wiarygodność kredytobiorcy. By go ustalić, bierze się pod uwagę kilka czynników. Mamy tutaj do czynienia z relacją wzajemną, ponieważ ryzyko, którym obciążony jest kredytobiorca, bezpośrednio przekłada się na ryzyko finansowe ponoszone przez bank, szczególnie wtedy, kiedy zjawisko miałoby charakter masowy.

Rodzaje ryzyka kredytowego

Rodzaje ryzyka, które mogą wystąpić w odniesieniu do pojedynczego kredytobiorcy i ogólnej sytuacji finansowo-ekonomicznej, której częścią jest bank, zostały usystematyzowane, by można nimi było lepiej zarządzać. Do podstawowych należą:

• ryzyko akceptowalne i nieakceptowalne,
• aktywne ryzyko kredytowe – związane z niespłacaniem zobowiązań przez kredytobiorcę,
• ryzyko kredytowe pasywne – związane z koniecznością pozyskania środków na prowadzenie działalności własnej banku (tzw. refinansowanie).
• ryzyko portfelowe – czyli ryzyko łączne, związane z niespłaceniem wszystkich zobowiązań, jakich bank udzielił.

Ryzyko akceptowalne i ryzyko nieakceptowalne

Najistotniejsze z punktu widzenia banku, który udziela kredytu konkretnej osobie lub podmiotowi, jest tzw. ryzyko akceptowalne i ryzyko nieakceptowalne. To pierwsze określa negatywne, ale akceptowalne zagrożenia, które bank gotów jest ponieść, udzielając kredytu. Może to być np. posiadane przez kredytobiorcę innych, ale niewielkich zobowiązań czy umowa o pracę, która nie jest bezterminowa, ale zawarta na odpowiednio długi czas.

Ryzyko nieakceptowalne określa górną granicę ryzyka, którą charakteryzuje się udzielenie środków danemu kredytobiorcy i której bank nie może zaakceptować. Są to chociażby negatywna historia kredytowa, posiadanie innych zobowiązań, mało stabilne zatrudnienie.

Czynniki zwiększające ryzyko kredytowe a poprawa zdolności kredytowej
Czynniki zwiększające ryzyko kredytowe i poprawa zdolności kredytowej są ze sobą związane – eliminując lub zmniejszając wpływ tych pierwszych, stajemy się bardziej wiarygodnym kredytobiorcą. Chodzi tu o stabilną formę zatrudnienia na umowie o pracę, odpowiednią wysokość miesięcznych dochodów, nieposiadanie innych zobowiązań.
Szanse na uzyskanie kredytu wzrastają (poprawa zdolności kredytowej) również gdy: występujemy po niego z małżonkiem (kredyt na mieszkanie), mamy żyranta, wykupujemy ubezpieczenie kredytu lub ustanawiamy zabezpieczenie rzeczowe.